Een voedselkilometer geeft de afstand weer die ons eten aflegt van het land tot op ons bord. Als er meer voedselkilometers zijn omdat eten buiten het seizoen uit een warmer buitenland wordt gehaald, worden er meer fossiele brandstoffen verbruikt. Dit zorgt voor meer uitstoot van CO2, dus voor meer opwarming van de aarde.

Streekgebonden groente en fruit zijn verser dan vers: er zit weinig tijd tussen oogsttijd en leveren aan de winkel, soms zelfs maar een halve dag. Dat is heel anders dan producten die uit het buitenland komen met het vliegtuig of in de oceaantanker. Lokale producten kunnen bovendien langer rijpen voordat ze geoogst worden en smaken daardoor lekkerder. 

Vegetariërs eten geen vlees en, in principe, geen vis. Wel gebruiken ze producten van levende dieren zoals melk en eieren. In vlees en vis zitten belangrijke voedingstoffen. De belangrijkste voedingswaarde van vlees is eiwit, maar voor de productie van dierlijke eiwitten is tien keer zoveel landbouwgrond nodig (voor het veevoer) als voor de productie van plantaardige eiwitten. Om als vegetariër toch voldoende eiwitten binnen te krijgen, kan je bv. extra noten, bonen en soja eten, waar veel dierlijke eiwitten inzitten.

Dus als je vegetarisch gaat eten is het belangrijk dat je goede vervangers en voedingsmiddelen kiest. Kijk maar eens op de website van het voedingscentrum wat goede alternatieven zijn.  

Biologische boeren werken met respect voor de natuur. Er wordt gewerkt met wat de natuur te bieden heeft en chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest zijn uit den boze. Zo blijven het grondwater en de sloten schoon. Ook wordt door biologisch te verbouwen, de biodiversiteit in stand gehouden. En dat is belangrijk; hoe groter de biodiversiteit binnen een ecosysteem, hoe beter grassen, knollen, groente en fruitbomen zijn opgewassen tegen externe invloeden zoals klimaatverandering.

Door kasbouw is het mogelijk dat we in alle seizoenen sla, komkommers en courgettes kunnen eten. De productie in kassen kost gemiddeld zes keer meer energie dan productie in de koude grond. Een kast krijgt namelijk kunstmatige verwarming en verlichting en daarvoor stookt een tuinder met aardgas. Tegenwoordig wordt er gelukkig ook in veel kassen duurzaam verbouwd. Deze producten kun je herkennen aan het ‘Groen Label Kas’ Keurmerk. Biologische tuinders werken bijvoorbeeld vaak met zonne-energie.

Nederland is een klein land. Eten dat uit de regio komt heeft als voordeel dat alles dus heel dicht bij elkaar is, maximaal een uurtje rijden met de auto. Het lijntje van het land naar je bord is echt heel kort. Heb je een biologische boerderij in de buurt, dan kun je zelf op de fiets naar de boerderijwinkel. 

Om één kilo vlees te produceren (dat zijn een stuk of acht hamburgers) heb je vijftien kilo veevoer nodig. Dat voer bestaat voor een groot deel uit soja, vaak afkomstig uit Zuid-Amerika. Jaarlijks verdwijnen er door boskap en platbranden anderhalf tot twee miljoen hectare tropisch regenwoud  en savanne om ruimte te maken voor de sojateelt. Hierdoor komen in de bodem opgeslagen broeikasgassen vrij, verdwijnen er inheemse plantensoorten en raken in het wild levende dieren hun omgeving kwijt.

Biologische producten zijn vrij van kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen en bevatten géén conserveringsmiddelen. Door deze natuurlijke manier van verbouwen, bevatten groente en fruit soms zelfs meer vitamines, vezels of andere gezonde eigenschappen.

Seizoensgebonden producten geven minder milieubelasting; er zijn geen energieslurpende kassen nodig om de gewassen te laten groeien. En als de producten in de streek worden verbouwd is er ook weinig transport nodig om ze op je bord te krijgen. Dat scheelt weer brandstofverbruik.

Het vervoer van een kilo sperziebonen uit Kenia kost 25 tot 30 keer meer energie dan wanneer de sperziebonen uit Nederland komen. En als je de boontjes zelf gaat halen bij de boer is het brandstofverbruik helemaal klein. Nul komma nul als je met de (bak)fiets gaat. 

Dieren in de veeteelt hebben veel voer nodig en worden vaak gevoederd met krachtvoer als soja en graan. Om al dat voer te produceren is er ongelooflijk veel water nodig. Voor een gemiddelde gourmetschotel (ongeveer één kilo vlees) is zoveel water nodig dat je daarmee een heel jaar elke dag zou kunnen douchen.

Een biologische boer ziet graag gezonde en gelukkige dieren. Biologische dieren krijgen meer ruimte, meer buitenlucht, biologisch voer en minder medicijnen dan dieren in de grootschalige bio-industrie. Bio-industrie klinkt misschien wel heel biologisch, maar is het niet: in de bio-industrie, met name de vleesindustrie, gaat het juist om megastallen, kiloknallers en legbatterijen.

Groente en fruit van het seizoen komen vers van het land en zijn in grote hoeveelheden verkrijgbaar. Daarom zijn ze extra goedkoop. Let maar op: seizoensgroenten zijn vaak in de aanbieding. 

Wist jij dat er wel 250 soorten wortels bestaan? De meeste mensen kennen er maar twee: de bospeen en de winterpeen. Biologische boeren verbouwen meer soorten gewassen en ook ouderwetse groenten die we zijn vergeten, zoals pastinaak.

Wanneer je overstapt op eten van het seizoen, steun je tegelijkertijd het in stand houden van bijzondere Nederlandse groente- en fruitsoorten. Biologische boeren kweken meer soorten binnen een seizoen om hun aanbod te verhogen. Weet jij wat schorseneren zijn? Of hoe een aardpeer proeft? Kijk voor de grap eens op de website www.vergetengroenten.nl.

Door streekproducten te kopen steun je de lokale economie en weet je zeker dat de boeren een eerlijke prijs voor hun product krijgen. Eerlijk betekent dat de boer een goede prijs krijgt voor zijn producten en niet gedwongen wordt ze onder de prijs op de markt te zetten omdat ze moeten concurreren met goedkopere producten. 

Van de totale wereldwijde graanoogst wordt meer dan een derde gebruikt als veevoer voor de vleesproductie. De landbouwgrond die wordt gebruikt voor de productie van veevoer zou veel meer voedsel opleveren als diezelfde grond zou worden gebruikt voor mensenvoedsel.

Biologische vruchten, granen en groenten krijgen meer tijd om te groeien en te rijpen aan de boom of plant dan in de gewone landbouw. Daar worden ze vaak al geoogst als ze nog niet rijp zijn. Als je een stuk fruit rijp van de boom plukt smaakt het zoals de natuur het heeft bedoeld. Door het rondscharrelen van de dieren in hun natuurlijke omgeving én door het voeren van de juiste diervoeding smaken biologische zuivel en biologisch vlees ook beter op je bord.

Als je met de seizoenen mee-eet krijg je voor elk jaargetijde de juiste gezonde stoffen binnen, precies wat je nodig hebt. Wintergroente als bijvoorbeeld spruitjes, boerenkool en zuurkool zitten barstensvol vitamines en mineralen en die heb je nodig bij koud weer. Tip: wissel verschillende kleuren af (een dag rode groenten, een dag groene groenten, en zo verder).

Lokale producten hebben geen extra verpakkingsmaterialen nodig om ze vers te houden of te beschermen op een lange reis. Eet je lokaal dan wordt er dus minder plastic en karton verspild.

Niet alleen het verbouwen en vervoeren van de soja voor veevoer is schadelijk voor het milieu, ook de koe zelf helpt een handje mee. Zij poept per dag wel 36 kilo mest uit  en laat een heleboel scheten. Daar zit veel stikstof en methaan in. Deze stoffen zorgen voor een 'versterkt broeikaseffect': de aarde warmt meer op dan goed voor haar (en dus ook voor ons) is.

Biologische boeren gebruiken in plaats van chemische bestrijdingsmiddelen andere planten en insecten om hun gewassen te beschermen tegen insectenplagen en groente- en fruitziekten. Gelukkig wordt er in de niet-biologische landbouw tegenwoordig ook vaak eerst geprobeerd bijvoorbeeld sluipwespen te gebruiken, maar als het daarmee niet lukt worden er toch chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt en een biologische boer doet dit nooit.

Als je weet waar je eten vandaan komt en hoe het groeit ga je veel meer genieten van je eten. Het is een prettig idee om te weten op welke akker je aardappelen hebben gestaan voordat ze op je bord belandden. En ook dat je weet hoeveel zorg de boer heeft besteed aan de teelt.

In de bio-industrie wordt op grote schaal kunstmest gebruikt, wat op lange termijn schadelijk is voor de bodem. Bij biologische boerderijen wordt alleen dierlijke mest gebruikt en blijven verrotte en door insecten aangevreten gewassen op de grond liggen waar ze dienen als natuurlijke mest voor de bodem. Zo blijft de grond vruchtbaar en biedt het voedingstoffen voor de volgende oogst.

Meer zorg en aandacht voor de akkers en de stallen kosten meer tijd en geld. Ook meer ruimte voor de dieren is duur. Natuurlijke bemesting is kostbaar en omdat er geen chemische middelen gebruikt worden mislukt vaker een gedeelte van de oogst. Dit alles betekent dat biologische productie meer kost. Vandaar dan ook de hogere prijs. Daar staat tegenover dat biologische groente uit het seizoen stukken goedkoper zijn dan die van buiten het seizoen. 

Biologische producten kun je in de boerderijwinkel, op de biologische markt of bij de biologische boer kopen. Dan weet je zeker dat je een biologisch product mee naar huis neemt. In de supermarkt moet je letten op een keurmerk op de verpakking. Pas als dat erop staat weet je zeker dat je een biologisch product koopt. Bekende Nederlandse biologische keurmerken zijn EKO en Demeter. Sinds 1 juli 2010 kun je óók het nieuwe Europese biologisch keurmerk (een fris groen blaadje) tegen komen op verpakte biologische producten.

Op deze website vind je een overzicht van alle voedsel keurmerken. 

Door biologisch voedsel te verbouwen wordt de biodiversiteit in stand gehouden. En dat is belangrijk; hoe groter de biodiversiteit binnen een ecosysteem, hoe beter grassen, knollen, groenten en fruitbomen zijn opgewassen tegen externe invloeden zoals klimaatverandering.

Biologische boerderijen zijn plekken waar de natuur prominent aanwezig is. Er is meer ruimte, meer stilte en meer rust. Je bent er eigenlijk echt ‘buiten’. En dat is een heel andere ervaring dan een reuzenvarkensstal waar bijna geen daglicht komt of een gigantische kas waar paprika’s niet in de aarde staan maar op glaswol worden geteeld.